Pis su kanalizasyon hattının yer almadığı alanlarda toprak altına inşa edilen konutlardan gelen pis atık suların depolanmasını sağlayan yerdir. Foseptik çukuru dolunca vidanjör yardımıyla atıklar tahliye edilir. Genellikle kırsalda tercih edilir. Foseptik çukurlarında ön arıtma haznesi bulunur. Burada katı ve sıvı atıklar ayrılarak sıvı kısım çukurdan çıkarılmadan organik maddeler bekletilir ve çürütülür.
Yağmur suların foseptik çukuruna dolması söz konusu değildir. Foseptik çukuru şebeke suyu kullanılan ya da şebeke suyu olmasa bile bol su harcanan konut ve binalar için kullanımı uygundur. Binanın bütün atık su girişi foseptik çukuruna verilebileceği gibi atık suların giderilmesi zor olduğu durumlarda yalnıza tuvalet giderlerinin foseptik çukuruna bağlanması sağlanabilir.
Foseptik çukuru türleri
- Çürütme tipi foseptik çukuru:
Katı madde ve sıvı maddelerin ayrıştırılmasından sonra katı maddelerin sıvı maddelere karışımını engellenmesi için elek yapısı kullanılır. Bu seyede ayrıştırma sağlanarak atık pis su bir yerden diğer yere aktarılabilir.
- İki kaylı foseptik çukuru:
Üst katta yer alan katı atıklar çökeltilir ve alt kata yani çürütme deposuna gönderilir. Çökertme yapılırken arıtma yapılmaz. Bu da pek sağlıklı değildir. Bu nedenle çukur temizliği yapılırken vidanjör kullanılır.
Foseptik çukuru yapılırken nelere dikkat etmek gerekir?
- Foseptik çukuru yapılırken atık suların yer altı sularına karışmamasına dikkat edilir.
- Doğru malzemeler kullanılarak yapıma başlanmalı ve tamamlanmalıdır.
- Çukur derinliğinin uygun olduğu teyit edilir.
Foseptik çukuru hesabı nasıl yapılır?
Foseptik çukuru hesabı yönetmelikler baz alınarak yapılır. Buna göre hesap şu şekildedir:
- Foseptik çukuru içme suyu kaynağı ve kuyulardan en az 18 metre uzaklığa yapılabilir.
- Foseptik çukuru ile en yakın bina arasında en az 5 metre olması gerekir.
- Varsa ıslanma çukuru ile foseptik çukuru arasında 10 ila 20 metre uzaklık olması doğrudur.
- Foseptik tankı dibi mevsimsel olarak oluşan yer altı sularına en az 1,5 metre uzak olmalıdır.
- Toprakla temas sağlanması için duvarlarında yeterli açıklık bırakılması gerekir.
- Toprakla temas yeterli değilse daha büyük foseptik çukuru açılır.